Bazı kişilere çok kısa uyku yeterli gelirken bazı kişiler uzun uyku sürelerine ihtiyaç duyarlar. Uyku bozuklukları genel popülasyonda çok yaygındır. Genel popülasyonun %30 unda her ay en az birkaç gece uyku bozukluğu olduğu bildirilmiştir. Uyku bozukluğu bazen başka bir bedensel ya da ruhsal hastalığın bir belirtisi olarak ortaya çıkabileceği gibi başlı başına ayrı bir hastalık olarak da görülebilir. Ayrı bir hastalık olarak uyku bozukluğu sanılanın aksine sık görülmektedir. Süreğen uyku bozukluğunun yaygınlığı %10-15 kadardır.
Uyku bozuklukları kadınları, ileri yaştakileri ve süreğen bedensel ve ruhsal sorunu olanları etkiler. Başvuran her hastada uyku hakkında bilgi almak gerekir.
-Uykuya geçiş: Uykuya dalış biçimi, hızı
-Uyku süresindeki olaylar: Düşler, uyku bölünmeleri, diş gıcırdatma, sayıklama, uyurgezerlik
-Uyanma: Erken uyanma, geç uyanma, uyanma güçlüğü
Uyku sorunları ile gelen her hasta bedensel hastalıklar açısından incelenmeli ve kullandığı ilaçlar sorgulanmalıdır. Özellikle dopamin sistemi üzerinden etki eden ilaçların uykuyu bozabileceği unutulmamalıdır. Öncelikle uykusuzluk yakınmasının başlangıcı, gidişi, şiddeti, süresi ve eşlik eden etmenlerle bağlantısı tanımlanmalıdır. Sorunların başlamasından önceki uyku düzeni soruşturulmalıdır. Uyku hijyeni, alışkanlıkları, uykuyu algılayışı ve beklentileri görüşme sırasında ele alınarak hatalı inanışlar ve tutumlar ortaya konmalıdır. Mümkünse eşle de görüşülmeli ve uyku sırasında ortaya çıkan hareketler, horlama, apne gibi uykuyu bozabilen belirtiler konusunda bilgi alınmalıdır. Tıbbi öykü içerisinde geçirilen hatalıklar, ameliyatlar, kazalar, kullanılan ilaçlar ve ailede uykusuzluk yakınması olan başka bireyler araştırılır. Sık görülen psikiyatrik hastalıklara ilişkin belirtiler sorgulanmalıdır.
UYKU BOZUKLUKLARI
Uyku bozuklukları DSM 5’de uyku-uyanıklık bozuklukları başlığı altında toplanmıştır.
-İnsomnia Bozukluğu (uykusuzluk bozukluğu)
-Hipersomnia Bozukluğu (aşırı uykululuk bozukluğu)
-Narkolepsi
-Solunumla ilişkili uyku bozuklukları
-Obstruktif Uyku Apnesi (tıkayıcı uyku apnesi)
-Santral Uyku Apne (merkez uyku apnesi)
-Uyku ile ilişkili hipoventilasyon
-Sirkadiyen (yirmi dört saatlik düzenle ilgili bozukluk)
Parasomniler;
-Hızlı göz devinimleri uykusu dışında uykudan uyanma bozuklukları.
-Karabasan Bozukluğu
-Hızlı göz devinimleri (REM) uykusunda davranış bozukluğu
-Huzursuz bacak sendromu
-Madde/İlaç ile ilişkili uyku bozukluğu